پیروزی احتمالی ولادیمیر پوتین در انتخابات ریاست جمهوری روسیه و مواضع مقابله جویانه وی در قبال ایالات متحده و سایر قدرت های غربی باعث خشم و اعتراض مقام های غربی شده است.

چند روز قبل روزنامه آمریكایی هافینگتون پست نوشت: ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه به كشورهای غربی در مورد اقدام علیه سوریه و ایران هشدار داد و عنوان كرد كه كشورش به شدت نگران تهدیدها علیه ایران و سوریه است. وی تاكید كرد كه این اقدامات به ویژه علیه ایران یك فاجعه واقعی برای جهان خواهد بود.

به نظر این روزنامه در انتخابات چند روز آینده روسیه پوتین پیروز خواهد شد و وی در آستانه كسب مجدد ریاست جمهوری در مورد ایران و سوریه با اعلام این هشدار به غرب پیامی آشكار را صادر فرستاد.

**ضدیت با آمریكا عنصر پیروزی پوتین در انتخابات

-----------------------------------------------------

واشنگتن پست و آسوشیتدپرس نیز با بیان خبر فوق اظهار داشتند كه اتخاذ رویكرد ضدغربی یكی از اهرم های تبلیغاتی پوتین است كه به وسیله اقشار مختلف روسیه حمایت می شود.

پوتین همچنین غرب را متهم كرد كه در تلاش است نمونه ای همچون كشورهای انقلاب های رنگی و تحولات در كشورهای عربی را در روسیه ایجاد كند.

وی حتی در این سخنان از رویكرد چین و روسیه در مورد سوریه دفاع كرد و و تكرار كرد كه مسكو اجازه نخواهد داد تا حادثه ای مشابه لیبی در سوریه نیز اتفاق بیافتد و ناتو با كمك به مخالفان، یك دولت را سرنگون كند.

مسكونیوز نیز یادداشتی از پوتین منتشر كرد كه در آن تاكید داشت كه درس بزرگی از موضوع لیبی گرفته شد كه نشان می دهد قطعنامه های سازمان ملل به راحتی تفسیر می شوند و ممكن است باعث دخالت در مسایل داخلی كشورها از جمله سوریه شود.

وی با بیان اینكه هر اقدامی در دست زدن به اقدام نظامی باعث تضعیف امنیت جهان می شود گفت: من قاطعانه امیدوارم كه آمریكا و دیگر كشورها از تجارب تلخ پیشین درس بگیرند و تلاش نكنند كه چنین سناریویی را در مورد سوریه عملی كنند.

پوتین: غرب حق غنی سازی ایران را محترم بشمارد

---------------------------------------------------------

پوتین در اظهارات اخیر خود به این نكته نیز اشاره داشته است كه تحولات در كشورهای عربی و برخی اقدام های غرب باعث از دست دادن برخی بازارهای سنتی روسیه شده است.

وی با اشاره به دخالت آمریكا در مسایل داخلی روسیه پس از انتخابات، سیاست های نظامی آمریكا را در كنار برخی خط مشی های دولت این كشور در عرصه جهانی و استفاده از قدرت نرم را عامل بی ثباتی در جهان و احساس عدم امنیت به وسیله برخی كشورها دانست و ابراز داشت: ضروری است كه میان آزادی بیان و فعالیت های سیاسی و ابزارهای غیرقانونی مخالفت تمایز قایل شد، زیرا آمریكا سعی می كند در انتخابات كشورها من جمله روسیه با این حربه دخالت كند.

این دو رسانه معتبر غربی در آخرین مطلب پوششی خود از اظهارات پوتین به نقل از وی نوشتند: آمریكایی ها به دنبال آن هستند كه همه آسیب پذیری های خود را رفع كنند، اما باید دانست كه آسیب پذیر نبودن صرف برای یك نفر یعنی آسیب پذیری بقیه. این رویكرد غیرممكن است.

وبسایت یو. پی. آی. نیز در مطلبی با اشاره به نگاه نگران آمریكا به انتخابات در روسیه می نویسد كه به دلایل متعدد گرچه آمریكا نگران نتایج انتخابات روسیه است، اما دوست ندارد در آن مداخله كند.

این مقاله تصریح دارد كه بسیاری از كارشناسان و تحلیلگران آمریكایی چندان علاقه ای به بازگشت پوتین به ریاست جمهوری ندارند.

این خبر می افزاید علیرغم توصیه 'توماس جفرسون' رییس جمهور سابق آمریكا در مورد عدم مداخله در امور داخلی كشورها، اما روسیه در میان قدرت ها برای آمریكا یك استثنا محسوب می شود، زیرا روسیه به عنوان تهدیدی برای امنیت و منافع حیاتی آمریكا محسوب می شود.

در زمان شوروی نیز چنین تهدیدی احساس می شد لذا این گونه دخالت ها قابل توجیه بود و بی بی سی، رادیو آزاد و صدای آمریكا نیز به این سیاست دامن می زدند.

به نظر یو پی آی درحالیكه روسیه به مسایل داخلی و نگرانی های امنیتی آمریكا احترام می گذارد، اما این موضوع از طرف آمریكا و كاخ سفید رعایت نمی شود. بلكه آمریكا و كشورهای غربی باید به جای این شیوه مخاصمه آمیز، رویكردی مثبت را درپیش بگیرند و همكاری و مراودات با روسیه را در حوزه های اقتصادی امنیتی علمی و تكنولوژیكی و فرهنگی گسترش دهد.

**تحریم ها علیه ایران برچیده شود

---------------------------------------

گزارش خبرگزاری 'ریانووستی' نیز حاكی از آن است كه ولادیمیر پوتین در مقاله ای تحت عنوان 'روسیه و جهان در حال تغییر' كه در روزنامه 'مسكووسكیه نووستی' به چاپ رسیده است پیشنهاد می‌كند تمام تحریم‌های موجود علیه تهران ازجمله تحریم‌های یك‌جانبه در مقابل قرار گرفتن تمام فعالیت هسته‌ ای ایران تحت كنترل مطمئن و همه جانبه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لغو شود.

نووستی به نقل از پوتین افزود: میان شعار آزادی و فعالیتهای معمولی سیاسی و تحریم های غیرقانونی كشورهای غربی علیه ایران تفاوت زیادی وجود دارد. اعمال تحریم ها علیه ایران نه تنها خلاف فعالیت های متمدنانه و بشر دوستانه است، بلكه روی رفاه سازمان ها و تشكیلات غیردولتی و حتی ساختارهای دیگر جامعه هم تاثیر سوء خواهد گذاشت و دخالتی بی جا و حركتی نامشروع و غیرقانونی است.

در ادامه پوتین گفته است كه روسیه از حقوق سازمانهای غیردولتی بین المللی سواستفاده نمی كند. همچنین این كشور به سازمان های دیگر برای نفوذ و تمایلات خود كمك مالی نمی كند.

**رویكرد تند روسیه با آمدن پوتین تندتر می شود

------------------------------------------------------

رویترز در مطلبی با اشاره به تند شدن جنگ لفظی میان آمریكا و روسیه تاكید می كند كه تصمیم جدی پوتین برای بازسازی جایگاه كرملین را نمی توان به عنوان آغازی تازه و مثبت میان روسیه و آمریكا تعبیر كرد.

این خبرگزاری به رودررویی دو كشور و بالا رفتن سطح انتقادات دو طرف از یكدیگر اشاره می كند و می نویسد: درحالیكه هیلاری كلینتون وزیر امور خارجه آمریكا وتوی روسیه در شورای امنیت در حمایت از بشار را 'قابل نكوهش' عنوان كرد، سرگی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه نیز در پاسخ به انتقاد غربی ها در وبسایت پراودای روسیه ابراز داشت: این كلینتون است كه سزاوار نكوهش است و هیلاری كلینتون را 'زنی مردنما' توصیف كرد.

گرچه روابط دو كشور در زمان اوباما حداقل در ظاهر رویكرد 'بازتعریف' را دنبال می كرد، اما پس از آنكه كلینتون انتخابات اخیر روسیه را غیرعادلانه و به دور از آزادی عنوان كرد این روند به سردی گرایید و همین موضوع موجب ایراد سخنان متعدد در مورد تقلب در انتخابات ریاست جمهوری روسیه شد. مقامات آمریكایی و تحلیلگران غربی بر این اعتقادند كه در این انتخابات پوتین پیروز خواهد شد و رویكرد احیای روزهای اوج قدرت كرملین را دنبال می كند.

به نظر رویترز، انتخاب مجدد پوتین به ریاست جمهوری روسیه انتقادات این كشور از آمریكا را بیشتر خواهد كرد به همین دلیل است كه برخی از اعضای كنگره آمریكا به لغو اصل جنگ سردی 'جكسون ونیك' میان آمریكا و روسیه نظرات متفاوتی دارند و چندان خواستار عادی سازی روابط تجاری میان دو طرف نیستند. از طرف دیگر سیاستگذاران در آمریكا به سیاست های حقوق بشری پوتین به همراه رابطه این كشور با ایران و سوریه و برخی موضوعات دیگر اعتراض دارند.

**قدرت هسته ای روسیه برای تمكین آمریكا

-------------------------------------------------

رویكرد تقابلی دیگر میان دو طرف را می توان در مسابقه تسلیحاتی و قدرت نمایی های هسته ای دوطرف بعلاوه سپر موشكی آمریكا در شرق اروپا دید.

روزنامه بوستون گلاب در مطلبی به قدرت نمایی هسته ای پوتین در برابر آمریكا اشاره می كند و می نویسد: پوتین در ادامه رویكرد هسته ای روسیه به آمریكا اعلام كرده است كه روسیه از قدرت كافی برخوردار است كه آمریكا را مجاب كند رویكرد سازنده تری را در قبال روسیه در مورد استقرار سامانه دفاع موشكی در پیش بگیرد.

به نوشته این مقاله، پوتین این سخنان را در میزگرد امنیتی در شهر ساروف روسیه ابراز داشت و گرچه وی به اقدام عملی اشاره نكرد، اما این سخنان با توجه به رویكرد تندی كه روسیه در مورد این سامانه در شرق اروپا داشت نشان از چالشی جدی است.

پوتین در این میزگرد بارها ادعاهای آمریكا در مورد نیات ایالات متحده در مورد این سامانه موشكی و ارتباط آن با ایران را نادیده گرفت و هدف واقعی این سامانه را چیزی جز بازدارندگی تسلیحات هسته ایی روسیه ندانست.

پوتین به اعضای ناتو اعلام كرد كه اینكار ها بیهوده است، روسیه رویكرد سازنده ای داشته است، اما بقیه اینطور نبوده اند. وی گفت: 'روسیه هیچگاه در سیاست خارجی خود دربرابر دیگران سر خم نمی كند'. پوتین یكی از نمونه های این سیاست روسیه را حمایت از سوریه در شورای امنیت ذكر كرد.

**جایگاه ویژه روسیه در رقابت ایران و آمریكا

------------------------------------------------

'آنتونی كوردسمن' تحلیلگر مسایل راهبردی مركز مطالعات بین المللی استراتژیك(CSIS) اعتقاد دارد كه آمریكا در رقابتی سه بعدی شطرنج گونه با ایران قرار دارد و در این بازی هریك از دو طرف بخشی از قوانین آن را تعیین می كنند. این رقابت تقریبا سه دهه است كه ادامه دارد و این موضوع تنها می تواند با گفت گویی هایی سازنده و درك متقابل پایان یابد.

این موسسه در گزارش دیگری نیز چندی قبل مدعی شد كه چین و روسیه نیز در رقابت ایران و آمریكا نقش محوری دارند. این دو كشور به عنوان بازیگران و قدرت های جهانی و اعضای دایم شورای امنیت، نقشی اساسی در كارآمدی تحریم ها علیه ایران و اجرای دیگر اقدام های بین المللی دارند، اما در عین حال روسیه و چین در تلاش هستند تا در این رقابت بیشترین منافع را كسب كرده و به همین دلیل هرگونه تعهد در برابر ایران را رد می كنند، زیرا هر دو این كشورها از تشددید دشمنی غرب با ایران نفع می برند. آنها تلاش خواهند كرد تا از اهرم هایی كه در اختیار دارند موقعیت خود را بهبود بخشند و هزینه های دیپلماتیك را برای خود كاهش دهند.

چین به خوبی به ایران نزدیك شده است و روسیه نیز می خواهد در چارچوب بزرگتری با آمریكا در مورد مساله ایران بر خورد كند. چین در تلاش است تا در رقابت ایران و آمریكا نفوذ خود را افزایش دهد و مرزهای قدرت آمریكا را محك بزند لذا با قدم هایی حساب شده قدم بر می دارد. برخلاف چین كه به شدت به مباحث انرژی حساس است روسیه منافع چندگانه ای دارد كه ارزش همه به یك اندازه است. به همین دلیل نگاه روسیه به ایران گسترده تر و انعطاف پذیرتر از چین است.

حوزه های رقابتی كه روسیه با آمریكا دنبال می كند موضوع هسته ای، تجارت، انرژی، فروش زیرساخت های هسته ای، فروش تسلیحات و نفوذ در خلیج فارس و خاورمیانه است. روسیه به طور سنتی یك هم پیمان در ایجاد زیرساخت های هسته ای ایران است و این روابط تحت شعاع رابطه ایران با غرب و یا گرم شدن رابطه غرب با روسیه در ابتدای ریاست جمهوری اوباما و سیاست بازبینی در خط مشی های دو طرف قرار گرفت. روسیه همكاری با امریكا را به صورتی معنی دار آغاز كرد، اما به گونه ای رفتار كرد كه به ایران نشان دهد این به معنای تغییر جهت روابط این كشور با ایران و اتخاذ رویكردی شبیه غربی ها نیست.

روسیه بارها در مقابل خواسته غرب، راه حل نظامی علیه ایران را محكوم كرد و حتی چندان تمایلی به صدور قطعنامه 1924 علیه ایران نداشت. روسیه در تعیین روابط خود با ایران به عنوان قدرتی واسط عمل كرد و ضمن همكاری در حوزه های محدود با غرب از رویكرد نرم علیه ایران حمایت كرد. در این زمینه روسیه از همكاری انتخابی در برابر غرب استفاده كرد.

چین و روسیه در تعامل خود با ایران از رقابت ایران با آمریكا در تلاش هستند تا منافع اقتصادی و سیاسی را در حوزه های انرژی روابط با آمریكا كسب كنند. رهبران مسكو و پكن باتوجه به نگاه امنیتی و داخلی كه به كشورهای خود دارند دربرابر فشارهای فعلی آمریكا به دو كشور برای اتخاذ رویكرد تندتر در برابر ایران جواب مثبت نخواهند داد و روابط خود با ایران را مانند شیوه اتحادیه اروپا از دست نمی دهند.

اگر آمریكا می خواهد كه در انزوای ایران موفق شود باید روسیه و چین را متقاعد كند كه ایران تهدیدی بسیار خطرناك است. ضمن اینكه باید با ارائه مشوق های قوی تر و محرك های بیشتر به روسیه و چین، تمایل آن ها را به افزایش فشار بر ایران تقویت كند.

**روسیه سنگر محكم اسد دربرابر غرب

--------------------------------------------

'آنتونی كوردسمن' تحلیلگر مسایل راهبردی مركز مطالعات بین المللی استراتژیك(CSIS) همچنین می افزاید این رویكرد روسیه را باید در چارچوب سیاست این كشور به خاورمیانه و تغییرات در این منطقه دید. روسیه در تعیین سیاست های خود با نگرش به آینده بشار اسد كه متحد روسیه است، محاصره روسیه از طرف غربی ها و مشكلات داخلی كه برای روسیه ایجاد شده بود را در یك رویكرد گسترده می نگرد و اعتقاد دارد این موضوعات به وسیله آمریكا تشدید شده اند.

روسیه نشان داده است كه از اسد به عنوان آخرین متحدش در خاورمیانه عربی دفاع می كند. روسیه علاوه براینكه اغتشاشات در سوریه را از دسیسه های غرب به ویژه آمریكا می داند از رویكرد دولت بشار اسد در برخورد با نیروهای نظامی وابسته به غرب در این كشور حمایت كرده است.

**درس عبرت روسیه از لیبی

--------------------------------

روسیه و چین مانع اجرای قطعنامه پیشنهادی اعراب به سازمان ملل در شورای امنیت شدند. در قطعنامه ای كه در شورای امنیت وتو شد، اعلام شده بود كه در مرحله نخست، خشونت ها باید پایان یابد و حقوق دموكرتیك و انتقال سیاسی انجام شود. ضمن اینكه در بخش دیگری از این قطعنامه پیشنهادی، بشار اسد باید از قدرت كناره گیری كند در غیراینصورت با تحریم های شدیدی روبرو می شود.

وتوی دو عضو دایم سازمان ملل، قطعنامه عربی كه پشتیبانی آمریكا را به همراه داشت را بی اثر گذاشت. روسیه و چین احساس می كنند كه در موضوع لیبی دچار اشتباه شده بودند و آنرا حقه ای از طرف آمریكا می دانند كه از آن برای سرنگون كردن رهبر عربی دیگری را كه مخالف آمریكاست استفاده كرد.

واقعیت این است كه در قطعنامه 1973 در مورد لیبی قرار بود تنها منطقه پرواز ممنوع و برخی محدودیت ها بر روی رژیم قذافی در لیبی اجرا شود و به هیچ عنوان برای حمله نظامی ناتو تصمیم گیری نشده بود، اما كشورهای غربی و آمریكا با تفسیر موسع به نفع خود با انجام حملات نظامی پر دامنه زمینه را برای تضعیف و سرنگونی قذافی كه رابطه نزدیكی با روسیه داشت و پس از دست برداشتن از برنامه هسته ای اش اعتمادی به آمریكا نداشت را آماده كردند.

حتی روسیه پس از سرنگونی قذافی به شدت به رویكرد آمریكا اعتراض كرد و خواستار انجام تحقیقات در مورد حملات ناتو به لیبی شد و این اشتباه را درمورد سوریه تكرار نكرد. در عوض روسیه و چین اعتقاد دارند كه خشونت ها در سوریه ریشه خارجی دارد و به وسیله برخی كشورها حمایت مالی تسلیحاتی و معنوی می شوند.

روسیه چندی قبل ابتكاری را مطرح كرد كه براساس آن اسد می بایست با مخالفانش از در سازش برآید و به خشونت ها پایان دهد مسكو و در كنار آن پكن با حمایت از اسد در شورای امنیت در برابر آمریكا و متحدان اروپایی و برخی كشورهای عربی عمل كردند این اقدام كه یاد روزهای جنگ سرد را زنده می كند دولت های مخالف اسد را واداشت تا با تحریك مخالفان در سوریه موجبات بیشتر شدن خشونت ها را پدید آورد و باعث تشدید اوضاع فعلی می شود.

**تكرار موضوع القاعده و افغانستان به وسیله عربستان در سوریه

-------------------------------------------------------------------------

مجله 'اورآسیا ریویو'(Eurasia Review) در مطلبی با عنوان جنگ نیابتی میان آمریكا و روسیه نوشت: برای دومین بار در چند ماه اخیر روسیه و چین پیش نویس قطعنامه هایی را درمورد سوریه وتو كردند و قطعنامه آمریكا و كشورهای عربی را كه چندین بار اصلاح شده بود را نپذیرفتند.

موضع سرسختانه روسیه باید در چارچوب سیاست های داخلی و منطقه ای این كشور تحلیل شود. موضوع كناره گیری بشار اسد از قدرت به حدی در بازی قدرت میان روسیه و آمریكا مهم شده است كه تكراری از جنگ سرد را به یاد می آورد. از یك طرف به اعتقاد روسیه آمریكا از معترضین به انتخابات در این كشور حمایت می كند آنها نمی خواهند سوریه به سرنوشت برخی كشورهای عربی دچار شوند و اعتقاد دارند نجات بشار اسد آزمونی است برای روسیه كه می تواند بر بحران ها فائق آید. روسیه برخلاف كشورهای عربی و به ویژه عربستان و قطر و رسانه های این كشورها كه پوشش كاملی از آشوب ها را دارند اعتقاد دارد كه گروه های مسلح باید به علت تشدید خشونت ها در سوریه مورد سرزنش قرار گیرند.

روسیه دخالت های عربستان را با یادآوری حمایت این كشور از مجاهدین در افغانستان در دهه 1980، فراتر از حمایت های مالی می داند و نقش آن ها در سوریه را همانند نقش عربستان در افغانستان تفسیر می كند كه به مقابله با شوروی می پرداختند.

**روسیه تاریخ را تكرار نمی كند

-----------------------------------

مقاله اورآسیا ریویو تاكید دارد كه روسیه نمی خواهد تاریخ را دوباره تكرار كند و متحد قدیمی خود بشار اسد را در این منطقه حساس از دست بدهد.

در طرف مقابل آمریكا و در راس آنها جان مك كین مدعی شدند كه آمریكا باید همه گزینه ها را بكار بگیرد و به مخالفان اسد كمك تسلیحاتی كند، اما سخنگوی كاخ سفید اعلام كرد كه دولت آمریكا فعلا چنین قصدی ندارد و در عوض به فكر كمك های بشردوستانه به مردم سوریه است. با این وجود به نظر می رسد كه آمریكا استراتژی جامعی در مورد سوریه ندارد.

به نظر این مقاله، موضوع سوریه اكنون به جنگی منطقه ای تبدیل شده است. عربستان می خواهد كه سوریه با ایران رابطه نداشته باشد. آمریكا هم می خواهد ایران را منزوی و از سوریه دور كند، اما روسیه با این رویكرد مخالف است و نمی پذیرد كه متحد تاریخی اش را از دست بدهد.

به نظر این مقاله مردم سوریه نگران آنند كه درگیری های نظامی، كشورشان را به عرصه جنگ نیابتی میان آمریكا و روسیه تبدیل كند. آمریكا نیز باید مراقب باشد در سیاست هایش از شریك نظامی دیگری به جز عربستان استفاده كند. در آخرین باری كه عربستان را به عنوان شریك انتخاب كرد، نتیجه اش گروه القاعده بود.

در پایان باید اذعان كرد كه دولتمردان غربی از بازگشت مجدد پوتین به قدرت در هراسند. وی كه هشت سال و تا سال 2008 رییس جمهور روسیه بود و بنیان های روسیه قدرتمند را از نو بنا نهاد. اكنون پس از 4 سال همراهی مدودف با غرب و به ویژه آمریكا، پوتین با دستی پر در عرصه بین الملل حتی پیش از انتخابات به رودررویی با آمریكا پرداخته و نشان داده است كه احتمالا برای 4 سال آینده باید شاهد خط مشی متفاوتی از روسیه باشیم.

پژوهش**9130**9123